Πενταμερής από τα Ηνωμένα Έθνη για το Κυπριακό χωρίς ορατότητα… μέλλον…. και αρκετές «παγίδες»
*Διεθνολόγος - Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ως πάρα πολύ κρίσιμο και με σοβαρές προεκτάσεις χαρακτηρίζεται το προσεχές δίμηνο/τρίμηνο λόγω του επόμενου γύρου (62ου) των διερευνητικών επαφών Ελλάδος -Τουρκίας στην Αθήνα, της κυοφορούμενης άτυπης πενταμερούς για το Κυπριακό, μετά από πρόσκληση του Πορτογάλου ΓΓ/ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρεζ (στη Νέα Υόρκη), ενώ προς τα τέλη Μαρτίου θα λάβει χώρα στις Βρυξέλλες η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ όπου θα συζητηθούν τα ευρύτερα Ευρωτουρκικά και η σχετική Έκθεση του Ισπανού επιτρόπου για την εξωτερική πολιτική, άμυνα και ασφάλεια της ΕΕ Ζοσέπ Μπορέλ (με το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Άγκυρα να έχει πλέον οριστικά απομακρυνθεί).
Επίσης και μετά τη συνάντηση των υπεξ Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Νορβηγό ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ στην έδρα της Ατλαντικής Συμμαχίας στις Βρυξέλλες, θα συνεχιστούν κανονικά και οι στρατιωτικές επαφές στην Ατλαντική Συμμαχία σχετικά με τον μηχανισμό αποσυμπίεσης / αποκλιμάκωσης τοπικών εντάσεων και αποφυγής “θερμού επεισοδίου”. Πρόκειται για επαφές υπό τον αναπληρωτή πρόεδρο της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ αντιπτέραρχο Σκοτ Κιντσβάτερ της Αμερικανικής αεροπορίας με τους εκπροσώπους Ελλάδος και Τουρκίας αντιναύαρχο Γιάννη Παυλόπουλο και αντιπτέραρχο Ισμαήλ Ουνέρ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες(εκτός απρόοπτων εξελίξεων) μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί άτυπη πενταμερής υπό τον ΓΓ/ΟΗΕ για το Κυπριακό σε επίπεδο υπουργών εξωτερικών ,με την συμμετοχή της Ελλάδος, της Τουρκίας, της Μ. Βρετανίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κατοχικού καθεστώτος. Οι πιθανότητες επιτυχίας είναι απειροελάχιστες, αφού η Άγκυρα και ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ ,έχουν συγκλίνει στην θέση για τον χωρισμό της Κύπρου σε δύο κρατικές οντότητες, ενώ η Αθήνα και η Λευκωσία εμμένουν σε συνέχιση της διαδικασίας της προ σχεδόν τεσσάρων χρόνων Συνόδου του Κραν Μοντανά στην Ελβετία και στην επιλογή της διζωνικής ,δικοινοτικής ομοσπονδίας, με την Μ. Βρετανία πλέον (λόγω BREXIT ) να μην είναι στους κόλπους της ΕΕ.(αλλά πάντοτε με λίαν σημαντική παρουσία και ρόλο…) Για την ΕΕ, ο υπεξ της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης -και προφανώς λόγω της τελευταίας “στροφής’ της Άγκυρας προς την Ευρώπη -δεν αποκλείει να έχει μία πιο “ενισχυμένη’ θέση παρατηρητή (συγκριτικά με εκείνη στο Κραν Μοντανά ή παλιότερα στο Μον Πελεράν)
Η εκπρόσωπος του ΓΓ/ΟΗΕ Τζειν Χολ Λουτ περάτωσε προ ημερών στη Λευκωσία τον τελευταίο γύρο των επαφών με τις δύο πλευρές και αυτές τις ημέρες θα υποβάλει την έκθεσή της προς τον ΓΓ, για να ανακοινωθούν τα επόμενα βήματα του ΟΗΕ. Οι πρόσφατες προκλητικές κινήσεις της Άγκυρας και του καθεστώτος Τατάρ στην περιοχή των Βαρωσίων/Αμμοχώστου(συν την επίσκεψη Ερντογάν εκεί) σε συνδυασμό με τις πολύμηνες και αρκετά επιθετικού αεροναυτικού χαρακτήρα ενέργειες της Άγκυρας δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για την οικοδόμηση κάποιων οριακών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Στα θετικά των όποιων προσεχών επαφών είναι η συνολικότερη και ευρύτερη εικόνα της νέας Αμερικανικής διοίκησης Μπάιντεν, καθώς και η βελτίωση των επαφών στην Μέση Ανατολή , με το άνοιγμα των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και σε ομάδα Αραβικών κρατών.(Μπαχρέιν-ΗΑΕ-Σουδάν και Μαρόκο).
Αν και στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία του Τζ, Μπάιντεν με τον ΓΓ/ΝΑΤΟ Γενς Στόλντεμπεργκ οριακά έγινε αναφορά σε κάποια περιφερειακά ζητήματα, οι δύο άνδρες συμφώνησαν για επίσκεψη του δεύτερου στην Αμερικανική πρωτεύουσα για περαιτέρω συντονισμό, ενώ συμφώνησαν να πραγματοποιηθεί προσεχώς μία σύνοδος Κορυφής τις Ατλαντικής Συμμαχίας με στόχο την ισχυροποίηση και διεύρυνση των Ευρωατλαντικών δεσμών, κάτι που συζήτησε ο νέος Αμερικανός πρόεδρος και με την καγκελάριο της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ. Πάντως στην τηλεφωνική επικοινωνία με τον Στόλντμπεργκ μπορεί να κυριάρχησαν τα ενδονατοικά, οι σχέσεις της Δύσης με τη Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά σύντομη αναφορά έγινε και στους Ρωσικούς πυραύλους S400 στην Τουρκία, θέμα με το οποίο θα ασχοληθούν άμεσα ο νέος υπ.εξ των ΗΠΑ Αντονι Μπλίκεν , ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Τζακ Σάλιβαν, ως και ο νέος υπουργός άμυνας στρατηγός εα Λόιντ Όστιν.
Η επικείμενη άτυπη πενταμερής για το Κυπριακό κρύβει πάρα πολλές παγίδες. Στο μείζον εθνικό μας θέμα δυστυχώς ‘κάθε αύριο και χειρότερα’, ενώ οι πολιτικές ηγεσίες στη μεγαλόνησο εμφανίζονται πολύ κατώτερες των περιστάσεων. Η Κύπρος εμφανίστηκε στα στρατιωτικό-ενεργειακά ζητήματα και προκλήσεις της τελευταίας τριετίας απέναντι στους Τούρκους πολλή αδύναμη, και χωρίς ισχυρά διπλωματικά ως και αποτρεπτικά σχέδια. Στην πενταμερή (Ελλάδα-Κύπρος-Τουρκία-Μ. Βρετανία- κατεχόμενα), οι Τούρκοι προσέρχονται με πολύ σκληρές θέσεις, επικεντρωμένες στην νέα γραμμή του εμπρηστικού κατοχικού ηγέτη Τατάρ περί δύο κρατών, καθώς και στις απαράδεκτες, επικίνδυνες, αναθεωρητικές και παράνομες ενέργειες στην περιοχή Βαρωσίων/Αμμοχώστου. Επιπλέον πάντοτε ο ΓΓ/ΟΗΕ διατηρεί τις ισορροπίες και ο ρόλος του είναι Ποντιοπιλατικός και αρκετά ανίσχυρος.
Η Άγκυρα επιδιώκει να τορπιλίσει τις όποιες επιλογές(έστω και περιορισμένες) περί δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, απορρίπτει το Κραν Μοντανά και οι Ερντογάν-Τατάρ θεωρούν την Κυπριακή Δημοκρατία ως εκλιπούσα. Η Λευκωσία προσέρχεται στην πενταμερή σε πολλά επιμέρους θέματα χωρίς μία κρυστάλλινη ατζέντα. Δυστυχώς τα όποια ερείσματά της από πλευράς βαθμού επιρροής έχουν υποβαθμιστεί. Αν ληφθεί υπόψη και η φιλοτουρκική στάση του Λονδίνου, δεν διαφαίνεται κάτι το ιδιαίτερο, ενώ δεν είμαι βέβαιος αν η Λευκωσία έχει έτοιμο κάποιο εναλλακτικό σχέδιο. Με το να εκδίδονται αποφάσεις στα Ηνωμένα Έθνη περί ανανέωσης της Ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ για άλλους έξι μήνες, δεν ενισχύεται κάποια ουσιαστική θέση.
Στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας ΓΓ/ΟΗΕ δεν επικεντρώνεται σε κάποια βάση συζήτησης για την Πενταμερή. Καταγράφει λεπτομερώς τις θέσεις των δύο πλευρών και επισημαίνει ότι αναζητείται “κοινό έδαφος”… και “συγκλίσεις” μέσα σε κάποιο μη-καθοριζόμενο χρονικό διάστημα. Είναι όλα δηλαδή στον αέρα. Όλα κινούνται μεταξύ της ισχνότατης “αποκεντρωμένης ομοσπονδίας” και της πολιτικής ισότητας και ισοδύναμης κυριαρχίας, που η παμπόνηρη Τουρκική πλευρά, διεκδικεί πλέον μέσα από μία λύση συνομοσπονδιακού χαρακτήρα αυτή των δύο ισότιμων συνιστώτων κρατών. Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι δεν σταματούν εκεί. Επιδιώκουν την Τουρκοποίηση και ασφαλώς τα δύο μέρη να χωριστούν οριστικά σε δύο κράτη.
Επίσης, ο Αντόνιο Γκουτέρες όταν αναφέρεται στα γεγονότα, αποφεύγει επιμελώς να αναφερθεί στη νομιμότητα των Κυπριακών Αρχών και κάνει λόγο για Βορρά και Νότο, προφανώς για να τηρήσει τις ίσες αποστάσεις, δηλαδή βάζοντας στην ίδια μοίρα τα κατεχόμενα από τον Αττίλα, με την διεθνώς ιστορικά και όχι μόνο κατοχυρωμένη Κυπριακή Δημοκρατία.
Στην έκθεσή του ο ΓΓ των Ην. Εθνών αναφέρει ότι η Τουρκοκυπριακή πλευρά υποστηρίζει την εγκαθίδρυση ενός αποτελεσματικού μηχανισμού επαφών μεταξύ των «Στρατιωτικών Αρχών» των δύο πλευρών όπως αναφέρεται στο ψήφισμα 2506 του 2020 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Εδώ υπάρχει παγίδα, που αφορά στην εξίσωση των παράνομων κατοχικών στρατευμάτων με τις νόμιμες δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς, η οποία λειτουργεί επί τη βάσει του Δικαίου της Ανάγκης και του άρθρου 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που αναφέρεται στο δικαίωμα της αυτοάμυνας.
Οι προτεινόμενες στρατιωτικές επαφές στην Κύπρο απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Ο Τατάρ αλλά και κάποιοι (δυστυχώς) και στην Ελληνοκυπριακή πλευρά (έχουν αποδεχθεί; ) έχουν προτείνει μηχανισμό στρατιωτικών επαφών. Αυτό δεν είναι Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά μεγάλη παγίδα αφού εξισώνεται η νόμιμη δύναμη της Εθνικής Φρουράς / ΓΕΕΦ με μία κατοχική στρατιωτική δύναμη (επιπέδου Σώματος στρατού) που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς Στρατιωτικές επαφές πραγματοποιούνται μεταξύ στρατιωτικών δυνάμεων διεθνώς αναγνωρισμένων κρατών, και όχι με εντολοδόχους δυνάμεων εισβολής, γιατί παραβιάζονται όλα τα μέχρι σήμερα ισχύοντα.
Πάντως όπως και να έχουν τα πράγματα βρισκόμαστε μπροστά σε πολύ σοβαρές και πολυδιάστατες εξελίξεις και ειδικά για το Κυπριακό πολύ ανησυχητικές.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr
Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις