Η Ρωσία σταμάτησε τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας – Tι σημαίνει αυτό για την Ευρώπη

Το Κίεβο και η Μόσχα επιβεβαίωσαν με χωριστές ανακοινώσεις τους ότι οι παραδόσεις ρωσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας σταμάτησαν οριστικά σήμερα το πρωί, μετά την εκπνοή της ισχύος ενός πενταετούς συμβολαίου που είχε υπογραφεί στα τέλη του 2019 μεταξύ των δύο μερών.

Η Ουκρανία τήρησε την υπόσχεσή της να σταματήσει τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του εδάφους της μετά τη λήξη της συμφωνίας με τη Μόσχα την Τετάρτη, 1η Ιανουαρίου 2025. Η άρνηση της Ουκρανίας να ανανεώσει τη συμφωνία διαμετακόμισης ήταν μια αναμενόμενη αλλά συμβολική κίνηση μετά από σχεδόν τρία χρόνια πλήρους κλίμακας πολέμου με τη Ρωσία, και καθώς η Ευρώπη έχει ήδη μειώσει δραστικά το μερίδιο της Μόσχας στις εισαγωγές φυσικού αερίου της. Το υπουργείο Ενέργειας της Ουκρανίας δήλωσε ότι τερμάτισε τη συμφωνία «για το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας».

«Διακόψαμε τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου. Αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο, προσθέτοντας ότι η υποδομή μεταφοράς φυσικού αερίου είχε προετοιμαστεί πριν από τη λήξη.

Για πέντε δεκαετίες η Ουκρανία αποτελούσε βασική οδό για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ακόμη και κατά τη διάρκεια των σχεδόν τριών ετών από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η διακοπή σημαίνει ότι κάποιες κεντροευρωπαϊκές χώρες που έχουν βασιστεί στις ροές θα αναγκαστούν να προμηθεύονται ακριβότερο αέριο από αλλού, αυξάνοντας την πίεση στις προμήθειες σε μια εποχή που η περιοχή εξαντλεί ήδη τις χειμερινές της αποθήκες με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων ετών.
Πέρυσι, ο γίγαντας φυσικού αερίου Gazprom που ανήκει στο Κρεμλίνο, ο οποίος υπέγραψε τη συμφωνία διαμετακόμισης με την ουκρανική Naftogaz το 2019, κατέγραψε ζημιά 6,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την πρώτη του σε περισσότερα από 20 χρόνια, λόγω των μειωμένων πωλήσεων στην Ευρώπη, ανέφερε το Reuters. Αυτό συμβαίνει παρά τις προσπάθειές της να ενισχύσει τις εξαγωγές στη νέα αγοράστρια Κίνα.

Η Ουκρανία αντιμετωπίζει τώρα την απώλεια περίπου 800 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως από τέλη διαμετακόμισης από τη Ρωσία, ενώ η Gazprom θα χάσει σχεδόν 5 δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις φυσικού αερίου, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες που εξακολουθούν να αγοράζουν ρωσικό αέριο είχαν προηγουμένως κανονίσει εναλλακτικές οδούς εφοδιασμού, ανέφερε.

Η επίμαχη συμφωνία αντιπροσώπευε περίπου το 5% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το think tank Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες, και προμήθευε κυρίως την Αυστρία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία. Τώρα, μετά τη λήξη του, η Ευρώπη λαμβάνει φυσικό αέριο αγωγών από τη Ρωσία μέσω μιας ενιαίας διαδρομής: του αγωγού Turkstream, ο οποίος διασχίζει την Τουρκία και καταλήγει στη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Ουγγαρία.

Τι σημαίνει αυτό για την Ευρώπη;

Πριν ξεκινήσει η Ρωσία την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, η Ρωσία ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μπλοκ έχει μειώσει το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές φυσικού αερίου της από 40% το 2021 σε περίπου 8% το 2023, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Για να καλύψει το κενό, η Ευρώπη έχει εισαγάγει τεράστιες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) – μια ψυχρή, υγρή μορφή φυσικού αερίου που μπορεί να μεταφερθεί μέσω θαλάσσιων δεξαμενόπλοιων – από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες, καθώς και αέριο αγωγών από τη Νορβηγία. Η ΕΕ αύξησε επίσης τις εισαγωγές ρωσικού LNG για να βοηθήσει τη θέρμανση των σπιτιών της και την τροφοδοσία των εργοστασίων της, αλλά αντιμετωπίζει μια αυτοεπιβαλλόμενη προθεσμία το 2027 και σχεδιάζει να σπάσει την εξάρτησή της από όλα τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Αναλυτές είπαν στο CNN τον περασμένο μήνα ότι οι χώρες που λαμβάνουν ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της συμφωνίας διαμετακόμισης με την Ουκρανία δεν κινδυνεύουν από έλλειψη ενέργειας και πιθανότατα θα καλύψουν το κενό εισάγοντας περισσότερο LNG ή περισσότερο φυσικό αέριο μέσω αγωγών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο, ο Massimo Di Odoardo, ανώτερος ερευνητής φυσικού αερίου στην εταιρεία ενεργειακών δεδομένων Wood Mackenzie, είπε στο CNN στα τέλη Δεκεμβρίου ότι η λήξη της συμφωνίας θα δυσκολέψει την Ευρώπη να ξαναγεμίσει τα αποθέματά της πριν από τον επόμενο χειμώνα. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου είναι πιθανό να παραμείνουν κοντά στα σημερινά τους επίπεδα ή ίσως να αυξηθούν το 2025, είπε. Οι τιμές έχουν υποχωρήσει από τα υψηλά όλων των εποχών που έφθασαν το καλοκαίρι του 2022, αλλά εξακολουθούν να είναι υπερδιπλάσιες των ιστορικών τους επιπέδων.

Ήδη υπάρχουν ενδείξεις καταπόνησης στην περιοχή. Το Reuters ανέφερε την Τετάρτη ότι η Υπερδνειστερία, μια αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας, μια χώρα εκτός ΕΕ που λαμβάνει επίσης ρωσικό αέριο μέσω Ουκρανίας, διέκοψε την παροχή θέρμανσης και ζεστού νερού στα νοικοκυριά μετά τη λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr

Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις