Δύσκολη προοιωνίζεται η συζήτηση- σε επίπεδο Κομισιόν- για τους δημοσιονομικούς στόχους της χώρας μας και την έξοδό της φέτος από την ενισχυμένη εποπτεία, όπως προέκυψε από τα μηνύματα που έστειλε το χθεσινό Eurogroup.
Σύμφωνα με το «κεντρικό» μήνυμα των Βρυξελλών, τα κράτη-μέλη και κυρίως εκείνα με υψηλά ελλείμματα και δημόσιο χρέος, όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να επιταχύνουν το βηματισμό τους για επιστροφή στη δημοσιονομική εξυγίανση αποφεύγοντας οριζόντια μέτρα και μόνιμες παρεμβάσεις, εστιάζοντας σε επιλεκτικές και στοχευμένες ενισχύσεις.
Η Ελλάδα- σύμφωνα με το φετινό προϋπολογισμό- θα πρέπει να μειώσει το πρωτογενές έλλειμμα από το 7% του ΑΕΠ το 2021 στο 1,4% του ΑΕΠ στο τέλος του χρόνου. Δηλαδή να το περιορίσει στα 2,296 δισ. ευρώ από 12,882 δισ. ευρώ πέρυσι.
Παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός του 2021 «κλείνει» με χαμηλότερο κατά 2 δισ. ευρώ πρωτογενές έλλειμμα ο στόχος για δραστική μείωση του κατά περίπου 10 δισ. ευρώ, δεν επιτρέπει «χαλαρές» πολιτικές και μάλιστα εν μέσω αβεβαιοτήτων για την έκταση της ζημιάς από την πανδημία, την εξέλιξη του πληθωρισμού και τους εξωγενείς παράγοντες με αιχμή την ενεργειακή κρίση.
Ένας ακόμη λόγος ο οποίος συνιστά αυτοσυγκράτηση είναι ότι η Ελλάδα υλοποίησε την διετία 2020 -2021 ένα τεράστιο πακέτο μέτρων (το τρίτο μεγαλύτερο εντός Ευρωζώνης ) με 77 μέτρα στήριξης με δημοσιονομικό κόστος 37,6 δισ. ευρώ.
Μπορεί ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας να αποκόμισε «θετική εικόνα» από τις επαφές που είχε χθες και θα έχει και σήμερα στις Βρυξέλλες, για τις πρωτοβουλίες ενίσχυσης του κύρους της χώρας, αλλά και τον στόχο να γίνει φέτος η έξοδός της από την ενισχυμένη εποπτεία, ωστόσο ο ίδιος σημειώνει με δήλωσή του στην ΕΡΤ και την Ειρήνη Ζαρκαδούλα ότι: «απαιτείται συνετή δημοσιονομική πολιτική, διορατική εκδοτική στρατηγική και συνέχιση της υλοποίησης διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, έτσι ώστε η χώρα να επιτύχει όπως φαίνεται υψηλή και διατηρήσιμη οικονομική μεγέθυνση, να δημιουργήσει ακόμη περισσότερες νέες, καλά αμοιβόμενες θέσεις απασχόλησης και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή».
«Όμως υπάρχουν προκλήσεις, προκλήσεις που δυσκολεύουν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, προκλήσεις που απορρέουν από την μετάλλαξη «όμικρον» και την υγειονομική κρίση αλλά και προκλήσεις που προέρχονται από τον υψηλό πληθωρισμό, πληθωρισμός που κρατά περισσότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις, έχει εντονότερα χαρακτηριστικά, δυσμενή στον οικογενειακό προϋπολογισμό και προέρχεται κατά 50% τουλάχιστον από την ενεργειακή κρίση. Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο συνεχίζουμε τα μέτρα στήριξης για όσο χρειαστεί μέχρι να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις και η δημοσιονομική προσαρμογή, η αναγκαία δημοσιονομική σταθερότητα έχουμε αποφασίσει να μη λειτουργήσει εις βάρος της ανάπτυξης», πρόσθεσε ο κ. Σταικούρας.
Εξάλλου, μιλώντας σήμερα στα «Παραπολιτικά» υπογράμμισε πάντως ότι για τους δημοσιονομικούς στόχους της επόμενης χρονιάς η συζήτηση δεν θα είναι εύκολη.
«Υπάρχει διαφορετική θέση ανάμεσα στις χώρες», είπε, αλλά «νομίζω πως θα μπορέσει να βρεθεί λύση».
Υπολογίζει ότι η απόφαση θα ληφθεί περί τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2022. Τότε θα υπάρχει εικόνα για το πλεόνασμα του 2023, εξήγησε.
Αναφερόμενος στο σχέδιο μόνιμων μειώσεων φόρων και εισφορών, απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες. Αρκέστηκε να πει πως «στόχος της κυβέρνησης παραμένει η ολοκλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει».
Η αίσθηση που επικρατεί πάντως είναι ότι το σενάριο περί επέκτασης της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων, καθώς και η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών μετατίθεται για το 2023. Και πάλι υπό την αίρεση των εξελίξεων στο δημοσιονομικό μέτωπο που θα σφραγίσουν τόσο η επίτευξη των στόχων του φετινού προϋπολογισμού όσο και οι κανόνες για το έλλειμμα και το χρέος που θα προβλέπει το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας.
Χθες, κυβερνητικό στέλεχος, τόνιζε ότι η πρόθεση της κυβέρνησης είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους το 2023 σπεύδοντας να επισημάνει ότι η υλοποίηση του μέτρου έχει να κάνει με τον «ελεύθερο χώρο» καθώς το μέτρο έχει υψηλό δημοσιονομικό κόστος. Διευκρίνιζε ακόμα ότι κατ’ αρχάς θα πρέπει να βρεθούν τα ταμειακά περιθώρια για να μονιμοποιηθούν η κατάργηση της εισφοράς στον ιδιωτικό τομέα πριν επεκταθεί και η μείωση κατά 3% των ασφαλιστικών εισφορών που αφαιρούν έσοδα 1,6 δισ. ευρώ.
Στο φορολογικό πεδίο τα μέτρα που θα «τρέξουν» φέτος αφορούν στη μεσοσταθμική μείωση κατά 3% του ΕΝΦΙΑ με τις αλλαγές στο σύστημα υπολογισμού του φόρου λόγω των νέων αντικειμενικών τιμών και σε στοχευμένα κίνητρα με έξτρα έκπτωση φόρου για ηλεκτρονικές δαπάνες προς συγκεκριμένα επαγγέλματα και μείωση του συντελεστή για συγχωνεύσεις και συνεργασίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών.
Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο κινείται με φειδώ στα μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την εξάπλωση της μετάλλαξης Όμικρον και απορρίπτει κατηγορηματικά φορολογικά αναχώματα στην ακρίβεια. Στο υπουργείο Οικονομικών μιλούν για εκτροχιασμό του προϋπολογισμού σε περίπτωση μείωσης του ΦΠΑ ή των ειδικών φόρων κατανάλωσης καθώς υπολογίζουν ότι έστω και μία προσωρινή και στοχευμένη εφαρμογή τέτοιων μέτρων θα άνοιγε «τρύπα» εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα κρατικά ταμεία.