Νότης Μαριάς: Πράσινο φως για IMEC μετά τη συμφωνία εκεχειρίας Ισραήλ-Χαμάς για τη Γάζα

Γράφει ο Νότης Μαριάς

Η συμφωνία εκεχειρίας Ισραήλ-Χαμάς για τη Γάζα φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον οικονομικό διάδρομο Ινδίας-Μ.Ανατολής-Ευρώπης (India– MiddleEast– EuropeCorridor), γνωστό πλέον ως IMEC.

Αυτό προκύπτει από δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν καθώς ανακοίνωνε και επίσημα τη συμφωνία Ισραήλ και Χαμάς για τη Γάζα και τους ομήρους. Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε:«Στη συνάντηση των G20 στο Δελχί στις 23 Σεπτεμβρίου,  βασικές χώρες συσπειρώθηκαν πίσω από ένα όραμα ενός οικονομικού διαδρόμου από την Ινδία στην Ευρώπη κατά μήκος της Μέσης Ανατολής.Αυτό το όραμα μπορεί τώρα να γίνει πραγματικότητα» (https://theprint.in 16/1/2025).

Σε προγενέστερη αρθρογραφία μας  προ διετίας και πλέον  είχαμε την ευκαιρία να αναλύσουμε με ποιον ακριβώς τρόπο οι G-7  στο πλαίσιο του νέου ψυχρού πολέμου μεθόδευσαν πέραν των άλλων και τρόπους αντίδρασης στο πετυχημένο κινεζικό εγχείρημα που ακούει στο όνομα «Μια Ζώνη-Ένας Δρόμος» (OneBelt-OneRoad-BRI)  (https://www.notismarias.g 6/11/2021)

Στο πλαίσιο αυτό είχαμε επισημάνει ότι αντιδρώντας στον Κινεζικό Δρόμο του Μεταξιού η Δύση αποφάσισε στη Σύνοδο Κορυφής των G-7  που έγινε στην Κορνουάλη της Αγγλίας στις 11-13 Ιουνίου 2021 να υιοθετήσει την πρωτοβουλία των ΗΠΑ BuildBackBetter World (Β3W) που είχε ως στόχο να περιορίσει την οικονομική επιρροή της Κίνας στη διεθνή σκηνή (www.whitehouse.gov 12/6/2021).

Στη συνέχεια με κοινή δήλωσή τους την Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2021 η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής UrsulavonderLeyen και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας JosepBorrellανακοίνωσαν την απάντηση της ΕΕ στον Κινεζικό Δρόμο του Μεταξιού. Επρόκειτο για την πρωτοβουλία «Παγκόσμια Πύλη» (GlobalGateway) που στόχο έχει να κινητοποιήσει έως και 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις την περίοδο 2021-2027 στους τομείς «της ψηφιακής τεχνολογίας, της ενέργειας και των μεταφορών και την ενίσχυση των συστημάτων υγείας, εκπαίδευσης και έρευνας σε ολόκληρο τον κόσμο» (www.ec.europa.eu  1/12/2021). Μάλιστα η «Παγκόσμια Πύλη» της ΕΕ εντάχθηκε  πλήρως στην  πρωτοβουλία των ΗΠΑ BuildBackBetter World (Β3W) όπως προκύπτει από το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ερωτήσεις και Απαντήσεις για την Παγκόσμια Πύλη» στο οποίο επισημαίνεται επί λέξει με νόημα: «Πρωτοβουλίες όπως η BuildBackBetter World και η Παγκόσμια Πύλη θα αλληλοενισχύονται» (www.ec.europa.eu/commission 1/12/2021).

Κατόπιν στη Σύνοδο Κορυφής των G-7 στο SchlossElmau της Βαυαρίας στις 26-28 Ιουνίου 2022 αποφασίστηκε η πρωτοβουλία BuildBackBetter World (Β3W) να μετονομαστεί σε «Σύμπραξη για Παγκόσμιες Υποδομές και Επενδύσεις», (Partnership for GlobalInfrastructure and Investment -PGII). Επιπλέον οι G-7 αποφάσισαν να  χρηματοδοτήσουν την PGII με ένα οικονομικό πακέτο 600 δισ. δολαρίων προκειμένου να ανακόψουν όπως δήλωσαν την παγκόσμια κινεζική οικονομική «επέλαση» η οποία κυρίως εκφράζεται μέσα από τον περίφημο «Κινεζικό Δρόμο του Μεταξιού» (www.capital.gr 27/6/2022). Στο πλαίσιο αυτό οι Βρυξέλλες ανέλαβαν  σημαντικό ρόλο μέσα από την περίφημη «Παγκόσμια Πύλη» της ΕΕ. Μάλιστα όπως δήλωσε η Πρόεδρος της Κομισιόν στην εν λόγω  συνάντηση των G-7 η «Παγκόσμια Πύλη» αποτελεί την απάντηση της Ευρώπης στο παγκόσμιο επενδυτικό κενό. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που εντάσσεται πλέον στην απόφαση των G-7  «Σύμπραξη για Παγκόσμιες Υποδομές και Επενδύσεις», (Partnership for GlobalInfrastructure and Investment -PGII)  (www.notismarias.gr 15/7/2022).  Έτσι στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια που  ανακοινώθηκαν από τον Τζο Μπάιντεν στο SchlossElmau, η ΕΕ  κινητοποιεί επιπλέον 300 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2027 (www.ec.europa.eu  26/6/2022).

Η συνεργασία Ουάσιγκτον-Βρυξελλών στο πλαίσιο της PGII, μέρος της οποίας αποτελεί σύμφωνα με τα παραπάνω και η «Παγκόσμια Πύλη» της ΕΕ εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα στενή και αυτό επιβεβαιώθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής των G-20 στο Νέο Δελχί στις 9-10 Σεπτεμβρίου 2023 καθώς στο περιθώριο της Συνόδου διοργανώθηκε εκδήλωση με θέμα την «Σύμπραξη για την Παγκόσμια Υποδομή και Επενδύσεις (PGII)» όπου ΗΠΑ και ΕΕ διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στοχοποιώντας για άλλη μια φορά την Κίνα (https://www.notismarias.gr 30/10/2023).

Στο πλαίσιο αυτό υπογράφτηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2023 στο Νέο Δελχί Μνημόνιο Συνεργασίας (MOU) ανάμεσα στις ΗΠΑ, την Ινδία, την ΕΕ, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με στόχο τη δημιουργία του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μ.Ανατολής-Ευρώπης (India– MiddleEast– EuropeCorridor–IMEC) προκειμένου να διασυνδεθεί η τεράστια αγορά της Ινδίας με την Ευρώπη. Πρόκειται για ένα σύστημα συνδυασμένων μεταφορών δια θαλάσσης μέσω πλοίων και δια ξηράς, μέσω σιδηροδρόμου που θα ξεκινά από τη Βομβάη και θα καταλήγει στον Πειραιά ο οποίος εκτός από πύλη εισόδου των κινεζικών εμπορευμάτων θα μετατραπεί και σε πύλη εισόδου των εμπορευμάτων της Ινδίας.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό ο IMEC θα αποτελείται από δύο ξεχωριστούς Διαδρόμους,  τον Ανατολικό Διάδρομο που θα συνδέει την Ινδία με την Αραβική Χερσόνησο μέσω Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Σαουδικής Αραβίας και τον Βόρειο Διάδρομο που θα συνδέει την Σαουδική Αραβία σιδηροδρομικά μέσω Ιορδανίας και Ισραήλ με το λιμάνι της Χάιφα και εν συνεχεία δια θαλάσσης με τον Πειραιά απ΄ όπου επίσης σιδηροδρομικά τα εμπορεύματα θα διοχετεύονται στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Όπως τόνισε μάλιστα η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής UrsulavonderLeyen  κατά την υπογραφή του Μνημονίου Συνεννόησης στο Νέο Δελχί, ο IMEC θα είναι «μια πράσινη και ψηφιακή γέφυρα μεταξύ ηπείρων και πολιτισμών» μιας και «η σιδηροδρομική σύνδεση θα κάνει το εμπόριο μεταξύ Ινδίας και Ευρώπης κατά 40% ταχύτερο» ενώ θα διαθέτει «ένα καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας και έναν καθαρό αγωγό υδρογόνου για την προώθηση του εμπορίου καθαρής ενέργειας μεταξύ της Ασίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης» καθώς και «ένα καλώδιο δεδομένων υψηλής ταχύτητας για τη σύνδεση ορισμένων από τα πιο καινοτόμα ψηφιακά οικοσυστήματα στον κόσμο και τη δημιουργία επιχειρηματικών ευκαιριών σε όλη τη διαδρομή». Θα διαθέτει λοιπόν « συνδέσεις αιχμής για τον κόσμο του αύριο – πιο γρήγορες, πιο σύντομες, πιο καθαρές» ( https://ec.europa.eu 9/9/2023).

Σε σχέση με τον ρόλο που σχεδιάστηκε να διαδραματίσει ο Πειραιάς στο πλαίσιο του  IMEC θα πρέπει να επισημανθεί ότι είχε προηγηθεί η επίσκεψη του Πρωθυπουργού της Ινδίας ΜαρέντραΜόντι στην Αθήνα στις 25 Αυγούστου 2023 ο οποίος δήλωσε με νόημα: «Δεδομένης της θέσης της και των ιστορικά στενών δεσμών μας, θεωρώ ότι η Ελλάδα αποτελεί σημαντική οικονομική, εφοδιαστική και στρατηγική πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης γενικότερα. Υπάρχουν εξαιρετικές ευκαιρίες να συναντηθούν οι ινδικές και οι ελληνικές επιχειρήσεις. Υπάρχει δέσμευση σε πολιτικό επίπεδο να διασφαλιστεί αυτό» (https://www.kathimerini.gr 28/8/2023).

Θα πρέπει να τονιστεί πάντως ότι η πρωτοβουλία για τον IMEC επισπεύστηκε από πλευράς ΗΠΑ καθώς στις 12 Ιανουαρίου 2022 η Δαμασκός είχε ήδη υπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το Πεκίνο για ένταξή της Συρίας στον Κινεζικό Δρόμο του Μεταξιού(BRI) (https://english.news.cn 12/1/2022) γεγονός που θεωρήθηκε από ειδικούς ως «ένα μεγάλο επίτευγμα του BRI καθώς έχει συνδεθεί πλέον με ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, επιδεικνύοντας την επιρροή και την απήχησή του» (www.globaltimes.cn 13/1/2022). Ακολούθησε στις 22 Σεπτεμβρίου 2023 η συνάντηση Ασαντ με τον κινέζο ηγέτη ΣιΤζινπίνγκ ο οποίος πέραν των άλλων δήλωσε ότι  το Πεκίνο είναι έτοιμο να ενισχύσει τη συνεργασία με τη Συρία για τον BRI και να αυξήσει τις εισαγωγές ποιοτικών συριακών γεωργικών προϊόντων στην Κίνα από τη χώρα (www.mfa.gov.cn/mfa_eng 22/9/2023).

Στη συνέχεια Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα άρχισαν να διαγκωνίζονται πλέον για το ποια χώρα θα αποτελέσει τελικά την πύλη εισόδου της Ινδίας στην Ευρώπη μέσω IMEC (www.notismarias.gr 13/3/2024)

Και όλα αυτά παρότι η Μ. Ανατολή είχε ήδη παραδοθεί στις φλόγες με τη σφαγή στη Γάζα.

Ακολούθως ο IMEC επανήλθε στο προσκήνιο με αφορμή τηνπρώτη σύνοδο κορυφής  ΕΕ-Συμβουλίου Συνεργασίας του Περσικού Κόλπου (ΣΣΠΚ) που πραγματοποιήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2024 στις Βρυξέλλες (www.notismarias.gr 22/10/2024). Μάλιστα στην Κοινή Δήλωση της Συνόδου και ειδικότερα στο σημείο 19 τονίζεται ότι οι δύο πλευρές θα ενισχύσουν τη συνεργασία τους για την προώθηση βιώσιμων επενδύσεων σε γεωγραφικούς και θεματικούς τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ετοιμότητάς τους να διερευνήσουν τη συνεργασία τους σε σχέση με τον οικονομικό διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC) και την Παγκόσμια Πύλη (GlobalGateway) της ΕΕ (www.consilium.europa.eu 16/10/2024), η οποία ως γνωστόν ήδη από τα τέλη του 2021 αποτελεί τον ευρωπαϊκό τρόπο αντίδρασης στον Κινεζικό Δρόμο του Μεταξιού.

Το σύνθημα βέβαια για το ξεμπλοκάρισμα του IMECείχε ρίξει πρώτος ο Νετανιάχου που εμφανίστηκε στο βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ στις 27 Σεπτεμβρίου 2024 κραδαίνοντας τον χάρτη του IMEC (www.notismarias.gr 22/10/2024).

Στη συνέχεια το storyείναι γνωστό καθώς μετά τη συμφωνία εκεχειρίας Ισραήλ-Χαμάς ο Τζο Μπάιντεν άναψε το πράσινο φως για τον IMEC.

Το κρίσιμο όμως ζήτημα είναι τι θα κάνει τελικά ο Τραμπκαι η παρέα του σε σχέση με τον IMEC.

Οψόμεθα λοιπόν για τη συνέχεια.

Νότης Μαριάς, Καθηγητής θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής και Βουλευτής Ηράκλειου Κρήτης, notismarias@gmail.com

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr

Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις