Η Μαριάνθη Σοντάκη γράφει για το «μια χούφτα στάχτη κάτω από την ιτιά» του Ιωάννη Βλαχογιάννη

Η ηθοποιός Μαριάνθη Σοντάκη διαβάζει το βιβλίο «Μια χούφτα στάχτη κάτω απ’ την Ιτιά» του Ιωάννη Βλαχογιάννη, θυμάται πως έγινε η «Αιθέρια» στο ομώνυμο ποίημα και γράφει για ροκ είδωλα, οικογένειες, φίλους και ανθρώπους νυν και αεί.

 Θέλησα να γράψω λίγα λόγια για το έργο του Ιωάννη Βλαχογιάννη «Μια χούφτα στάχτη κάτω απ’την ιτιά»,  προσπαθώντας να το κάνω με όση αντικειμενικότητα μπορώ να έχω. Σημειώνω  παράλληλα πως είμαι απολύτως εμπλεκόμενη και με τον ποιητή, αλλά -όπως με έκπληξη διαπίστωσα διαβάζοντας το-και με το ίδιο το έργο, μια που είχα την τιμή να μου αφιερώσει ένα από τα ποιήματά του, την «Αιθέρια». Ένας τίτλος παρμένος από μία δική μας εσωτερική επικοινωνία που έγινε γι’αυτόν πηγή έμπνευσης. Κάτι που είναι σύνηθες στην ποίηση του.Επιμελής συλλέκτης στιγμών και βιωμάτων.  Παιγνιώδης και εσωτερικός. Σαρκάζει και επαναστατεί με όλα γύρω του.Βιώνει και επεξεργάζεταιμια εφηβεία, όχι«επιεική» αλλά «διαρκείας», που γλύφει τις πληγές της χωρίς να τις φοβάται. Έτοιμη να εκτεθεί ξανά και ξανά. Πληγωμένη αλλά ασταμάτητη.

«…Εμπρός λοιπόν

Βγες έξω στη φύση, ψάξε το φως, βρες το για σένα

Τι περιμένεις τόσο καιρό

Μήπως νομίζεις ότι θα έρθει εκείνο να σε βρει;….»

Βγαίνει λοιπόν προς αναζήτηση ποιητικής καθαρότητας. Με όπλα μια συνεχή νεανική ματιά – χαρακτηριστική και της ζωής και της τέχνης του- άπληστης και συνάμα μελαγχολικής.Και σαν άλλος Ορφέας ζητάει από την μούσα,από την καλοσύνη της φύσης ή από τον θεό να τον βοηθήσει, ανοίγοντας του δρόμο στην έμπνευση.

«…. Χέρια ανοιχτά

Θεέ μου!

Πόσο άργησα με εκείνα που προσμένω

Ρίξε ένα σύννεφο θεέ, να φτιάξω εγώ βροχή

Να ανθίζουν όσα έσπειρα βαθιά μες στην ψυχή…..»

Μια γραφή πολύ προσωπική που εξελίσσεται με το χρόνο. Αυτό θα το διαπιστώσει εύκολα όποιος θελήσει να διαβάσει και την προηγούμενη ποιητική συλλογή του «Το μπίζζζ». Το ύφος του, πιο ποπ στο παλαιότερο έργο του, εδώ μεστώνει και ωριμάζει αν και συνεχίζει να επεξεργάζεται την ίδια θεματολογία και να βρίσκεται σε διαπάλη με την φορμαρισμένη, καθεστηκυΐαποιητική γραφή.Τώρα όμως βάζει την πένα του πιοβαθιά σε όλα όσα τον διαμόρφωσαν. Δύτης σε καθαρά, βαθιά νερά συναισθημάτων.

«….Πότισα μ΄ένα «αχ» όλες τις ψυχικές μου ξηρασίες

Ξεδιάντροπα σκοτώνω το σκοτάδι

Γιατί είμαι εδώ με μια ανάσα καθαρό νερό

Και έχω νερό ανάσα……»

Σκαλίζει με τρυφερότητα αλλά και επιμονή κάθε ερέθισμα, κάθε εμπειρία ακόμα κι αυτά που δεν αντέχει και θα ήθελε να προσπεράσει.Λίγο μέσα στη ζωή και λίγο απέξω, παρατηρώντας συχνά ξαφνιασμένος και άλλοτε θυμωμένος ή και ευγνώμων τον κόσμο γύρω του. Σχεδόν παιδικά. Δύσθυμος. Πότε βουτώντας αποφασιστικά και πότε ακροπατώντας λες.

«…. Κάθε χωμάτινο σοκάκι είχε πνιγεί στα άγρια χόρτα

Τα πάταγα προσεκτικά να μη μου κλάψουν….»

Στο έργο του Βλαχογιάννη η συλλογική και η ατομική μνήμη μπερδεύονται και αλληλοσυμπληρώνονται.Ένα παλίμψηστο αποτελούμενο τόσο από κομμάτια προσωπικής μυθολογίας όσο και από πρόσωπα ή γεγονότα που σημάδεψαν κυρίως την δική του γενιά, μα γιατί όχι και την προηγούμενη και την επόμενη. Ναι, είναι παιδί της γενιάς του αλλά με την ανησυχία του να προχωρά πέρα και ανεξάρτητα από αυτήν. Εμβληματικά κομματάκια στο πάτσγουορκ της ποίησης του, είναι οJohnLennon, οDavidBowie, ο KurtCobain, η Ελένη Παπαδάκηη Λένα Πλάτωνος, ο Κωνσταντίνος Βήτα αλλά και οι γονείς του, o αδερφός του, o μονάκριβος σκύλος του, η Εύα, η Μαρία,μα ίσως και εγώ, για να βάλει και η αλεπού την μούρη της με τους πραματευτάδες.Τίποτα δεν μένει ανεκμετάλευτο από την ακούραστη ποιητική διεργασία του. Θα έλεγα πως αναπτύσσει έναν ιδιαίτερο δρόμο επικοινωνίας με τους αναγνώστες του, κλείνοντάς τους το μάτι, μια που τους μιλά για κοινά περπατημένους δρόμους, για μοιρασμένες εμπειρίες και ας είναι αναπόφευκτα επεξεργασμένες διαφορετικά από τον καθένα.Αποκωδικοποιεί δηλαδή ακριβώς την λειτουργία της ποίησης. Θα κολυμπήσουμε όλοι μαζί στα δροσερά νερά της μα στην απέναντι όχθη όλοι θα είμαστε διαφορετικοί .Με συστολή αλλά και με απόφαση μας καλεί «…να πάμε μια βόλτα», έναν περίπατο μαζί του, ελπίζοντας στην διαδρομή να βρούμε χαμένα κομμάτια μας, που αυτός τα μάζεψε προσεκτικά, τα καθάρισε και μας τα επιστρέφει.

«….. Τώρα σιωπηλός στέκομαι κάτω από την ιτιά

Παίρνω μια ανάσα Kurt και νιώθω ωραία….»

Η θεατρική του καταγωγή είναι εμφανής και επηρεάζει αναπόφευκτα τις αναζητήσεις και την ποιητική του γλώσσα του. Μου φαίνεται λίγο σαν νομοτέλεια, πως αυτό το ιδιαίτερο αγόρι με την μακριά φράντζα που γνώρισα το 2014 στο θέατρο «τόπος αλλού» και με κυνηγούσε στα παρασκήνια να με φωτογραφήσει, καταφέρνοντας να αιχμαλωτίσει έτσι ξαφνικά με μαγικό τρόπο τις πιο ιδιαίτερες στιγμές, θα άνοιγε τα φτερά του και στη συγγραφή. Ηθοποιός και ποιητής λοιπόν. Είναι οπωσδήποτε μία ενδιαφέρουσα μίξη που φαίνεται να δίνει ωραίους καρπούς.

«….. Κάνω restart

Μέχρι να τελειώσει η επεξεργασία έχει αλλάξει ο κόσμος

Μια κηλίδα στην οθόνη

Cut. Cutme.

Cut……….”

Η ποίηση είναι μια τέχνη περιεκτική. Στοχεύει στο συναίσθημα και όχι στην νόηση.Παράλληλα οφείλει να συμπυκνώνει μέσα σε λίγες γραμμές αυτό που ένας πεζογράφος θα χρειαζόταν ίσως και πάνω από τρακόσιες σελίδες για να το επεξεργαστεί. Προσωπικά μου αρκούν δύο γραμμές,  μια ανεπάντεχη σκέψη εκφρασμένη μαστορικά, που καταφέρνει να ανοίξει δρόμους στο συναίσθημα και την διάνοιά μου και τότε θεωρώ ότι αυτό το ποίημα έχει επιτελέσει τον στόχο του. Στην ποίηση του Βλαχογιάννη ξετρυπώνω αδιάκοπα μικρούς θησαυρούς. Πολύτιμες ευεργετικές νησίδες καθαρής ποίησης.

«…. Λικνίζονται με συστολή τα κόκκαλα μου

Έτσι καθώς κινείσαι με καλύπτεις

Εγώ καινούργια κόκκαλα, καινούργιο σκελετό

Για να σε φτάσω…..»    ή

«….. Ακόμη ένα απόγευμα που εσύ γελάς

Την κοίταξες ξανά

Άνοιξη που ντύθηκε γυναίκα……»

Αγαπημένε Ιωάννη, Γιάννη, Τζον, Τζον Τζον, Γιαννάκη, αλλά για μένα  Γιαννούλη μου, ακριβέ μου φίλε,δεν έχω παρά τελειώνονταςνα  μνημονεύσω πάλι τα δικά σου λόγια και με αυτά να σου ευχηθώ καλή και γόνιμη συνέχεια.

«…. Το μυαλό μου πάλι σε επαγρύπνηση

Σύντομα θα έχει γεννητούρια…….»

Αμήν

Μαριάνθη Σοντάκη

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Bigpost.gr

Ακολουθήστε το Bigpost.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις